Na pytania Janusza Grobickiego, dotyczące perspektyw współpracy ekonomicznej Tajwanu i Polski, odpowiada Biuro Przedstawicielskie Tajpej w Polsce.
Jakie znaczenie w tajwańskiej polityce handlowej ma Polska oraz kraje Międzymorza?
Tajwan to kraj zorientowany na eksport. Jest zatem wrażliwy na zmiany globalnego klimatu gospodarczego. W ciągu ostatnich 10 lat handel zagraniczny Tajwanu, generalnie wykazywał tendencję wzrostową. W 2019 roku Unia Europejska była czwartym co do wielkości rynkiem eksportowym Tajwanu i piątym, co do wielkości źródłem importu, dlatego też ocieplenie stosunków handlowych i inwestycyjnych między Tajwanem a UE ma ogromne znaczenie. Od 2010 roku Tajwan prowadzi dwustronne spotkania w ramach dialogu gospodarczego i handlowego z Polską, a od 1994 roku wspólnie organizuje konferencje dotyczące wzajemnej współpracy gospodarczej.
Czego dotyczy wymiana handlowa Tajwanu z Polską i jaki jest jej wolumen?
Import z Tajwanu w 2020 roku osiągnął wartość 863 mln USD, a rok wcześniej był on na poziomie 899 mln USD, natomiast w 2018 roku zbliżał się do miliarda dolarów i wynosił 993 mln USD. Na te wyniki z pewnością istotny wpływ ma pandemia. Natomiast eksport z Polski na Tajwan, mimo trudności wynikających z zaistniałej sytuacji, systematycznie rośnie. W 2018 roku było to 250 mln USD, rok później 285 mln USD, a w 2020 roku miał już wartość 373 mln USD.
Tajwański eksport do Polski ma bardzo szeroki asortyment. Od najprostszych produktów, takich jak wkręty, śruby, nakrętki, haczyki gwintowane, nity, przetyczki, zawleczki, podkładki (włączając podkładki sprężyste) i podobne artykuły, z żeliwa lub stali – po wyrafinowane elektroniczne układy scalone, dyski, taśmy, półprzewodnikowe urządzenia pamięci trwałej, karty inteligentne i inne nośniki do rejestrowania dźwięku lub innych zjawisk, nawet zapisane, a w tym matryce i wzorce do produkcji dysków.
Bardzo poważną pozycję w eksporcie do Polski stanowią części oraz akcesoria do pojazdów mechanicznych – elektryczne urządzenia oświetleniowe lub sygnalizacyjne, wycieraczki, odmrażacze i odmgławiacze samochodowe.
Polska z kolei eksportuje na Tajwan rafinowaną miedź i nieobrobione plastycznie stopy miedzi, leki składające się z produktów zmieszanych lub niezmieszanych do celów terapeutycznych lub profilaktycznych, pakowane w odmierzone dawki lub konfekcjonowane w opakowania do sprzedaży detalicznej. Ponadto, Tajwan sprowadza polskie części i akcesoria do pojazdów mechanicznych oraz pojazdy silnikowe do transportu towarów, aparaty telefoniczne, w tym telefony obsługujące sieci komórkowe, a także inne sieci bezprzewodowe. Polska eksportuje na Tajwan również aparaturę do transmisji lub odbioru głosu, obrazu lub innych danych, w tym aparaturę do komunikacji w sieci przewodowej lub bezprzewodowej.
Jakie korzyści mogłaby odnieść Polska i kraje Międzymorza z intensyfikacji współpracy gospodarczej i handlowej z Tajwanem?
Pomimo wszystkich, występujących obecnie czynników niepewności w globalnym środowisku handlowym, Tajwan nadal jest zdecydowany zachować podstawowe wartości Światowej Organizacji Handlu (WTO) i wciąż będzie wspierać rozwój i ekspansję wielostronnej wymiany handlowej. Oprócz tego, aktywnie uczestniczy w regionalnej integracji gospodarczej. Jej filarem jest dwustronny i multilateralny handel w ramach współpracy gospodarczej, zmierzającej do ułatwienia liberalizacji stosunków ekonomicznych. Patrząc w przyszłość, Tajwan utrzyma swoje wcześniejsze zobowiązania dotyczące liberalizacji handlu i inwestycji, a także podejmie działania wspierające wielostronny system handlowy. Priorytetem powinno być promowanie umowy inwestycyjnej między Tajwanem a Unią Europejską. Chodzi przede wszystkim o wspieranie współpracy inwestycyjnej oraz zorganizowanie unijnej konferencji poświęconej dialogowi przemysłowemu na szczeblu ministerialnym. Bardzo ważne jest promowanie współpracy w branżach przyszłościowych. Powinny temu służyć konferencje gospodarcze i handlowe z Polską, Unią Europejską oraz krajami regionu w celu promowania współpracy między przemysłem a środowiskiem akademickim.
Czy możliwy jest szerszy dostęp Polski do tajwańskiej technologii w zakresie mikroprocesorów i półprzewodników?
7 grudnia 2020 r., siedemnaście krajów Unii Europejskiej podpisało wspólną deklarację, w której zobowiązują się, że zamierzają opracować mikroprocesory i półprzewodniki w UE. Największy klaster półprzewodników w Europie znajduje się w Dreźnie, zaledwie 100 km od polsko – niemieckiej granicy. Czwarta co do wielkości firma produkująca półprzewodniki na świecie, zlokalizowana w tym mieści – GlobalFoundries wytwarza w procesie technologicznym 40 nm, a już niedługo, także 22 nm. Bliskość granicy sugeruje również, że Polska ma duży potencjał przyciągnięcia wiodących firm półprzewodnikowych (takich jak TSMC), które analizują warunki otwarcia swoich, nowych fabryk. Polska ma stosunkowo tanią wodę, energię elektryczną, ziemię i – co najważniejsze – utalentowanych inżynierów, czyli cztery kluczowe czynniki dla firmy produkcyjnej, gdy rozważa nową lokalizację.
Jakie są możliwości współpracy Tajwanu z Polską w zakresie innowacji technologicznych, zwłaszcza tych, które można wykorzystać do walki z COVID-19?
W 2020 r. Academia Sinica z Tajwanu podpisała protokół ustaleń z Polską Akademią Nauk (PAN), czyniąc ją trzecim instytutem partnerskim w Europie Środkowo-Wschodniej. r. Na początku rozprzestrzeniania się Covid-19 w marcu 2020, obaj prezesi Sinica i PAN odbyli spotkanie online. Podczas spotkania omówili przyszłą współpracę dotyczącą kilku tematów badawczych, w tym bioróżnorodności, zmian klimatycznych, a także walki z Covid-19. Niestety pandemia trwa dłużej niż wtedy oczekiwano, co utrudnia plany podjęcia dalszej współpracy bilateralnej. Wierzymy jednak, że już w najbliższej przyszłości, obie renomowane organizacje naukowe rozpoczną współpracę na poziomie krajowym.