Europejski Bank Centralny (EBC) udzielił Hiszpanii kredytu w wysokości 300 mld euro na walkę z recesją. W ten sposób hiszpański dług publiczny finansowany emisjami obligacji wzrósł o 160 mld euro oraz wobec banków, o kolejne 138 miliardów euro. Konieczność zadłużenia jest efektem strat w gospodarce spowodowanych lockdownem.
Ogółem państwa Strefy Euro zadłużyły się już na 2,5 bln euro w postaci zobowiązań z tytułu zakupu obligacji przez EBC oraz długoterminowego, bankowego finansowania (LTRO).
Tak duże wsparcie jest niezbędne dla pogrążonej w recesji gospodarki Strefy Euro. Zdaniem analityków, Óscara Giméneza i Agustína Monzón, finansowanie to pozwoli uniknąć Strefie Euro kryzysu płynności. Kryzys płynności mógłby spowodować poważne problemy przedsiębiorców po paraliżu gospodarki w efekcie ogłoszonej pandemii COVID-19.
Christine Lagarde, prezes Europejskiego Banku Centralnego, wahała się przed podjęciem decyzji o tak znaczącej transzy finansowania – piszą analitycy. Jednak EBC nie miał już przestrzeni do dalszego obniżania stóp procentowych, więc zdecydował się wlać do gospodarek aż tak potężny strumień finansowania.
Według zaktualizowanych w tym tygodniu przez Bank Hiszpanii danych kraj ten otrzymał już 300 mld euro na sfinansowanie strat gospodarki w okresie od lutego 2020 r., czyli jeszcze przed lockdownem, do marca 2021 roku. Ogółem, dług hiszpańskiej gospodarki wynosi obecnie 761 mld euro i w 2020 roku osiągnął poziom 68 proc. hiszpańskiego PKB.
Środki, również z Funduszu Odbudowy
Hiszpania będzie dysponować także 140 mld euro z funduszy europejskich, przeznaczonych na odbudowę gospodarczą w ramach planu “Next Generation EU” (w Polsce: Krajowy Fundusz Odbudowy). Z tego ok. 75 mld euro otrzyma w postaci dotacyjnych transferów finansowych, które obciążą budżet europejski, a resztę w formie pożyczek. Również te pieniądze, eksperci uważają za niezbędne dla ożywienia hiszpańskiej gospodarki. Tak jak w przypadku i innych krajów UE, środki te nie zostały jeszcze uruchomione.
Jasno widać, że to nie Unia Europejska, ale przede wszystkim Europejski Bank Centralny będzie głównym beneficjentem spłat długu hiszpańskiej gospodarki. W ciągu zaledwie jednego roku zainwestował w nią dwukrotnie więcej pieniędzy, niż ten kraj otrzyma z planu „Next Generation EU”. Eksperci liczą przy tym, że zakup aktywów przez EBC oraz finansowanie bankowe zwiększające dług publiczny, przełożą się na akcję kredytową dla gospodarstw domowych oraz przedsiębiorstw.
W czasach, gdy szefem Europejskiego Banku Centralnego był Mario Draghi, EBC skupował aktywa za 20 mld euro miesięcznie. Początkowo na odbudowę gospodarek unijnych po pandemii bank chciał przeznaczyć tylko 120 mld euro, ale szybko okazało się, że byłyby to środki niewystarczające. Powstał więc specjalny antypandemiczny program zakupów (PEPP), który doposażono w 750 mld euro. Tym razem w większym stopniu niż podczas poprzednich rund finansowania, postawiono na skup obligacji korporacyjnych poszczególnych krajów. Wyemitowany dług zwiększono do 1,85 bln euro, z okresem finansowania do 2023 roku. Warto przy tym zauważyć, że tylko jeden rok finansowania tworzy w Strefie Euro 960 mld euro zadłużenia.
W przypadku hiszpańskiej gospodarki zakup aktywów netto osiągnął 159,446 mld euro. Ma to zapewnić niezakłócone działanie administracji publicznej oraz przedsiębiorstw, pomimo zniszczeń spowodowanych kryzysem.
Bankowe programy finansowania
Innym sposobem wsparcia ze strony EBC są nowe długoterminowe programy finansowania banków o bardzo atrakcyjnym oprocentowaniu, niższym niż wszystkie poprzednie transze. Całkowite zadłużenie hiszpańskich podmiotów w banku centralnym zwiększyło się o 138,3 mld euro.
Nowe LTRO mają stopę oprocentowania rzędu -1 proc., a dokładne oprocentowanie zależy od wielkości udzielonych pożyczek. Banki, zachęcone zwiększonym popytem na kredyt, zgromadziły 116,5 mld euro środków uruchomianych w różnych postaciach. Depozyty bankowe podmiotów hiszpańskich w banku centralnym wzrosły z 113 mld euro do 246,2 mld euro.
Banki są stymulowane do dalszego finansowania popytem na kredyt. Zwiększając akcję kredytową pozwalają uniknąć gospodarce zapaści płynnościowej, która jeszcze spotęgowałaby skutki kryzysu. W marcu br. doszło do nowej aukcji TLTRO III, dzięki której banki zwiększyły podaż płynności do 2 bln euro.
„To dobry znak, bo wskazuje, że system finansowy wierzy w możliwość realizacji refinansowanej w ten sposób akcji kredytowej” – piszą eksperci firmy analitycznej BBVA Research.
Przewidują przy tym, że każdego roku wyższa płynność zwiększy wzrost gospodarczy w krajach unijnych o 0,2 procent.
Oprac. na podst.: https://www.elconfidencial.com/mercados/2021-04-18/rescate-silencioso-bce-evitar-colapso-economia_3038511/
