Interkonektor EuroAsia jest proponowanym połączeniem HVDC pomiędzy greckimi, cypryjskimi i izraelskimi sieciami energetycznymi. Ma być elektrycznym połączeniem międzysystemowym o mocy 2 GW za pośrednictwem najdłuższego na świecie kabla podmorskiego o długości 1208 km, tworzącym autostradę energetyczną” pomiędzy Azją i Europą. Na pierwszym etapie, który Unia Europejska wesprze kwotą 657 mln euro, zostanie poprowadzona podmorska linia o długości 898 km łącząca Grecję i Cypr. Cypr jest ostatnim członkiem UE, który pozostaje całkowicie odizolowany od połączeń elektrycznych i gazowych. Pierwszy etap zakończy tę izolację energetyczną i umożliwi przesyłanie energii elektrycznej w obu kierunkach. Przeprowadzona linia osiągnie maksymalną głębokość 3 tys. metrów. To nowy rekord świata dla tego typu projektu. Docelowo interkonektor połączy sieci elektroenergetyczne Izraela, Cypru, Grecji i Europy, zapewniając bezpieczne dostawy energii elektrycznej z cypryjskich i izraelskich rezerw gazu, jak również z odnawialnych źródeł energii.
Spodziewane korzyści społeczno-ekonomiczne to ok.10 mld euro. Budowa linii rozpocznie się w tym roku i według planów zakończy się pod koniec 2025 r. Oczekuje się, że całość zostanie oddana do użytku w pierwszej połowie 2026 r.
Przeczytaj także:
- USA wycofuje swoje poparcie dla gazociągu EastMed z Izraela do Europy – informuje „The Jerusalem Post”
- Przez Niemców nie udało się zatrzymać wzrostu cen energii w Hiszpanii
- Dylematy optymalizacji francuskiego miksu energetycznego
26 stycznia Unia Europejska oficjalne ogłosiła chęć sfinansowania pierwszego etapu. „Ostatnie miesiące ponownie przypomniały nam, jak kluczowe znaczenie ma dobrze zintegrowany rynek energetyczny UE dla zapewnienia przystępnej cenowo energii i bezpieczeństwa dostaw, a także dla przejścia na czystą energię” – powiedział Kadri Simson, europejski komisarz ds. energii. „Chociaż w ciągu ostatniej dekady poczyniliśmy znaczne postępy w zakresie poprawy połączeń między naszymi rynkami, można i należy zrobić jeszcze więcej. Chcę szczególnie podkreślić znaczenie połączenia międzysystemowego EuroAsia, które położy kres izolacji energetycznej Cypru i połączy go z resztą Europy” – dodał Simon.
Decyzja o sfinansowaniu prac przez UE zapadła niedługo po tym, jak administracja USA Bidena poinformowała Izrael, Grecję i Cypr, że nie popiera proponowanego gazociągu EastMed z Izraela do Europy. Jest to całkiem odmienne stanowisko USA w stosunku do tego zajmowanego przez administrację Trumpa. Stany Zjednoczone nadal jednak popierają powstanie interkonektora EuroAsia.
Promotor projektu EuroAsia Interconnector podziękował europejskim urzędnikom za wsparcie realizacji projektu. Podkreślił jego decydujące i zasadnicze znaczenie jako Europejskiego Projektu Wspólnego Interesu, kończącego izolację energetyczną Cypru.
„EuroAsia Interconnector jest być może najważniejszym projektem infrastruktury energetycznej dla całego Cypru, który zapewnia osiągnięcie celów energetycznych wyznaczonych w kontekście przejścia na zieloną gospodarkę, przyczynia się do zwiększenia penetracji OZE i zmniejszenia emisji dwutlenku węgla oraz oferuje znaczące korzyści społeczne, gospodarcze i środowiskowe dla konsumentów cypryjskich i europejskich” – powiedział promotor projektu.
Nowe finansowanie zostało zatwierdzone przez Komisję Europejską, jako część inwestycji o wartości 1,037 mld euro w pięć transgranicznych projektów infrastrukturalnych w ramach instrumentu „Łącząc Europę” na rzecz transeuropejskich sieci energetycznych.
