Działania Ministerstwa Finansów mogą budzić pewne wątpliwości – od zakresu zmian w podatku dochodowym po obowiązujące zasady rozliczania, a nawet kwestię procedowania modyfikacji.
Co znajdzie się w nowych rozwiązaniach?
Wiceminister Soboń podkreślił, że największą zmianą będzie likwidacja ulgi dla klasy średniej. Ulga ta od samego początku była bardzo kontrowersyjna, między innymi z powodu niejasnych zasad jej naliczania, a także na możliwość nieosiągnięcia jej dolnego limitu z przyczyn losowych, takich jak choroba czy zajście w ciążę. Także nieprzewidywana nagroda w postaci premii albo trzynastej pensji mogłaby sprawić, że podatnik przekroczy górny limit. A ponieważ rozliczanie ulgi miałoby miejsce zarówno w skali rocznej, jak i w systemie miesięcznych zaliczek, rodziło to bardzo duże ryzyko dla podatnika, który działałby nawet w najlepszej wierze. Sam wiceminister przyznał, że ulga ta „jest nieprzewidywalna” i należy się z nią pożegnać.
Przeczytaj także:
- Cios w małych i średnich przedsiębiorców – „Polski Ład” już od stycznia 2022 r.
- „Polski Ład” – czyli miało być dobrze, a wyszło…
- Co z tym Polskim Ładem?
Zmiany miałyby także dotyczyć składki zdrowotnej, którą przedsiębiorcy mogliby odpisać od podstawy opodatkowania. Dotyczyłoby to przedsiębiorców rozliczających się na podstawie podatku liniowego, zryczałtowanego albo karty podatkowej, jednak nie dotyczyło osób rozliczających się na zasadach ogólnych. Żeby jednak to zrekompensować, podatnicy na skali podatkowej otrzymają jedynie 12-procentową stawkę PIT (w miejsce wcześniej obowiązującej stawki 17-procentowej).
Oprócz tego poprawki zakładają między innymi podniesienie limitu dochodów dziecka, przy których rodzice nie tracą prawa do ulg na dzieci. Wynosił on nieco ponad 3 tysiące w skali roku, w nowej wersji przekroczyłby nieznacznie 16 tysięcy w skali roku.
Bez zmian pozostanie natomiast wysokość kwoty wolnej od podatku (30 tysięcy złotych) oraz wysokość progu podatkowego (120 tysięcy złotych).
Kiedy zaczną obowiązywać nowe zasady?
Kwestia obowiązywania nowych rozwiązań jest nieco kłopotliwa. Po pierwsze zależy to od sprawności procedowania w parlamencie. Wiceminister Soboń wyraził nadzieję, że Senat zrezygnuje z odczekania 30 dni i ustawa zostanie przyjęta na ostatnim posiedzeniu majowym Sejmu, a potem niezwłocznie podpisana przez prezydenta. W tym optymistycznym scenariuszu prawo zaczęłoby obowiązywać od czerwca, w praktyce wchodząc w życie 1 lipca tego roku.
Tu zaczynają się wspomniane problemy. Otóż ustawa nie wprowadzi dwóch reżimów prawnych – nadpisze istniejące prawo w taki sposób, że całe rozliczenie roczne podatku dochodowego za rok 2022 będzie odbywało się na zaktualizowanych zasadach. Tyle że taka zmiana prawa podatkowego w ciągu roku i zastosowanie go do obliczania podatku za bieżący rok musi być albo neutralna dla podatników, albo dla nich korzystna. Nie można natomiast zmieniać prawa podatkowego dla bieżącego roku w sposób, który byłby dla podatników niekorzystny.
To z kolei oznacza, że jeśli podatnik zyskałby na wykorzystaniu ulgi dla klasy średniej, to rok 2022 będzie mógł rozliczyć z jej zastosowaniem. Możliwość taką – jeśli zajdzie w konkretnym przypadku – będzie automatycznie podpowiadał system Krajowej Administracji Skarbowej.
Co dalej?
Zakładając, że to faktyczny koniec modyfikacji zasad naliczania PIT, Ministerstwo Finansów zamierza opracować pakiet zmian w CIT. Soboń podkreślił, że zmiany te mają być odpowiedzią na głosy opinii publicznej.
Jednocześnie wiceminister zaznaczył, że zmiany podatkowe mają na celu wzmocnienie gospodarcze Polaków – tak pracowników, jak i przedsiębiorców. Polska gospodarka boryka się z różnymi problemami, w tym negatywnymi skutkami inflacji i wojny, ale długofalowe planowanie jest potrzebnym rozwiązaniem. Dlatego w kwietniu Ministerstwo Finansów zamierza ogłosić prognozę wieloletnich ram finansowych, stanowiących punkt wyjścia także do rozmów o budżecie.
