Jak poinformowała WHO w oświadczeniu przekazanym agencji Reuters, wiosek o dopuszczenie szczepionki nie został przyjęty ze względu na traktat o zdrowiu publicznym z 2005 r., który zaleca nieangażowanie się we współpracę z firmami produkującymi lub promującymi wyroby tytoniowe.
Kanada wspiera w tej batalii przedsiębiorstwo i broni swojej decyzji o wprowadzeniu szczepionek na rynek. Rząd tego kraju przekazał firmie miliony dolarów na rozwój szczepionki oraz zdecydował o zakupie do 76 mln dawek. Jak twierdzą przedstawiciele władz, potrzebny jest krajowy przemysł bioprodukcyjny, który pozwoliłby się przygotować na przyszłe pandemie.
Health Canada jest też przekonana o zgodności z traktatem tytoniowym WHO. Jak stwierdził jej rzecznik: „Traktat WHO o tytoniu nie wyklucza współpracy rządu Kanady z firmą Medicago w zakresie opracowywania, zamawiania oraz zapewnienia gotowych i skutecznych szczepionek dla ludności Kanady”.
Przeczytaj także:
- Hiszpańska szczepionka Hipra przeciwko koronawirusowi chroni przed Omikronem
- Philip Morris walczy o zdrowie palaczy
- Podatkowy atak na zdrowie palaczy
- Zakazu sprzedaży papierosów osobom urodzonym po 2010 r. Na zawsze
Jak uważają eksperci, zezwolenie WHO jest kluczowe. Dzięki niemu szczepionka może stać się częścią globalnego programu szczepień COVAX dla krajów o niskich i średnich dochodach, szczególnie w krajach afrykańskich. Zatwierdzenie przez WHO może też być przydatne dla państw nieposiadających własnych agencji regulujących rynek leków.
Obecna platforma jest też łatwa do zaadaptowania dla opracowywania szczepionek w przypadku kolejnych pandemii i stosuje się ją m.in. przy tworzeniu szczepionki przeciw grypie.
„Myślę, że standardy WHO będą stanowiły barierę dla wprowadzenia szczepionki” – powiedział Amesh Adalja, ekspert ds. chorób zakaźnych z Centrum Bezpieczeństwa Zdrowotnego Johnsa Hopkinsa. Jak stwierdził, Medicago musi zwrócić się do europejskich i amerykańskich organów regulacyjnych oraz wszystkich innych krajów po kolei, aby uzyskać zatwierdzenie, co będzie trudną, ale nie niemożliwą do pokonania przeszkodą. Firma prowadzi aktualnie rozmowy z potencjalnymi klientami na całym świecie.
Medicago rozpoczęło proces składania wniosków o zatwierdzenie szczepionki COVID-19 w Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków (FDA), co potwierdził dyrektor generalny firmy Takashi Nagao w oświadczeniu przesłanym pocztą elektroniczną. Równocześnie podjęto badania nad szczepionką w Japonii na wczesnym i średnim etapie. Jak powiedział Nagao, firma zamierza złożyć wniosek o zatwierdzenie.
Zdaniem zarządu przedsiębiorstwa WHO nie przesłało oficjalnego komunikatu. Decyzja ma jednak związek z mniejszościowym udziałowcem firmy, nie zaś profilem bezpieczeństwa i skuteczności szczepionki COVID-19. Philip Morris od 2008 r. posiada 21 proc. udziałów, pozostałe należą do japońskiej firmy Mitsubishi Tanabe Pharma, stanowiącej część Mitsubishi Chemical Holding Corp.
Z powodu komplikacji kanadyjska organizacja zdrowotna Quebec Coalition for Tobacco Control nakłania rząd Kanady do wykupienia akcji tytoniowego potentata. Z kolei rzecznik prasowy Philip Morris stwierdził, że stanowisko WHO jest sprzeczne z jej własnym wezwaniem do przyspieszenia szczepień na całym świecie. Rzecznik firmy uważa, że zezwolenie na użycie szczepionki w sytuacji pandemii nie ma nic wspólnego z kontrolą tytoniu, a polityka WHO powinna się skupiać na przyspieszeniu postępu w medycynie oraz wprowadzaniu innowacji.
Produkt Medicago jest szczepionką pochodzenia roślinnego. Przedsiębiorstwo wykorzystuje roślinę Nicotiana benthamiana, która jest kuzynką tytoniu. Służy ona jako bioreaktor do hodowli niezakaźnych cząstek naśladujących koronawirusa. Wraz z nimi podaje się składnik wspomagający pochodzący od brytyjskiego wytwórcy leków GlaxoSmithKline.
Zdaniem Prashanta Yadava, wykładowcy i eksperta ds. łańcucha dostaw w Harvard Medical School, zarówno Stany Zjednoczone, jak i Europa mogą być zainteresowane produktem z Medicago z racji jego roślinnego pochodzenia. Mógłby on umożliwić stworzenie w przyszłości szczepionki przeciwko kolejnemu patogenowi.
