Zwycięstwo Gustavo Petro w kolumbijskich wyborach prezydenckich mocno zmieniło polityczny rozkład sił w tym kraju. Potwierdziło jednak zauważalny od pewnego czasu populistyczny trend w tym regionie świata, który już wcześniej dawał się nabierać na obietnice łatwych rozwiązań trudnych problemów.
Kolumbia doświadczyła przemocy na dużą skalę, przekonała się także, że porozumienie z Rewolucyjnymi Siłami Zbrojnymi Kolumbii (FARC) nie zakończyło rozlewu krwi, nie zakończyło także problemu handlu narkotykami i nie zniosło nierówności społecznych.
Mimo wszystko ostatnie lata nie były dla Kolumbii najgorsze. Udało się jej dokonać postępu gospodarczego, dzięki któremu znalazła się w lepszej sytuacji niż wielu z jej sąsiadów. Jednak komentatorzy obawiają się, że wybór Petro i jego nowe zalecenia mogą zaprzepaścić te pozytywne przemiany.
Obietnice, które składał podczas kampanii wyborczej, mogą budzić wątpliwości. Petro chciałby walczyć ze zmianami klimatycznymi poprzez uniezależnienie kraju od eksportu ropy naftowej i wstrzymanie jej dalszych poszukiwań. Tymczasem eksport ropy to 3,3 proc. kolumbijskiego PKB. Nie będzie łatwo nadrobić strat w tym sektorze, zwłaszcza że Kolumbia – jak wiele innych krajów świata – musi uporać się z dziurą budżetową pozostałą po pandemii koronawirusa.
Innym postulatem Petro było zreformowanie rolnictwa. Problem w tym, że Petro nie ma większości w kolumbijskim Kongresie, więc przeprowadzenie reform według jego pomysłów będzie trudne w praktyce. Zwłaszcza że obietnice wyborcze nie wskazywały na źródła finansowania ewentualnych przemian.
Wszystko wskazuje zatem, że Kolumbijczycy – jak wielu innych wyborców głosujących na populistycznych kandydatów – wkrótce przekonają się, że między ich obietnicami a realizowaną polityką pojawia się spora przepaść.
Lewicowi populiści w innych krajach Ameryki Łacińskiej
Chile
Upłynęło nieco ponad sto dni rządów młodego lewicowego prezydenta Gabriela Borica, jednak jego początkowy urok wydaje się już ulatniać. Dawny lider studenckiej lewicy wygrał wybory na fali protestów, które doprowadziły do zwołania nowego Zgromadzenia Konstytucyjnego.
Pod kierownictwem Borica powstał projekt konstytucyjny, jednak sondaże pokazały, że wyborcy obawiają się silnie lewicowych postulatów w niego wpisanych. We wrześniu odbędzie się referendum w sprawie nowej konstytucji, jednak coraz bardziej realna wydaje się możliwość jej odrzucenia.
Chilijska gospodarka też nie ma się najlepiej. Choć przez lata prosperowała świetnie, obecnie kraj ten boryka się z jedną z najwyższych stóp inflacyjnych, a wartość chilijskiego peso wciąż spada.
Najgorzej jednak wypada bezpieczeństwo wewnętrzne. Poprzedni prezydent Sebastián Piñera, by powstrzymać przemoc na południu kraju, wprowadził stan wyjątkowy. Gabriel Boric obiecywał jego zniesienie, tymczasem przedłużył go.
Peru
Zmiana na stanowisku prezydenta w Peru zaszła niemal rok temu. Jednak Pedro Castillo nie poradził sobie jeszcze z marazmem, w jaki popadł jego kraj. „Chłopski prezydent” (sam tak lubi się określać), który obiecał walkę z korupcją, dziś sam jest o nią podejrzewany.
Castillo zarzuca się dowodzenie siatką ludzi stojących za nieprawidłowymi umowami zawieranymi w Ministerstwie Transportu. Ostatni szef tego ministerstwa zbiegł przed aresztowaniem, podobnie jak dwaj inni podejrzani – bratankowie prezydenta.
Problemem Peruwiańczyków są przede wszystkim rosnące koszty życia. Skutkuje to różnego rodzaju konfliktami społecznymi, które objawiają się strajkami i blokadami kopalń – od których zależy peruwiańska gospodarka. Castillo tymczasem nalega na swoją reformę konstytucyjną, wierząc, że „odda ona gospodarkę w ręce obywateli”. Nie może jednak tego zrealizować ze względu na mniejszość w Kongresie. Sondaże pokazują, że wsparcie dla prezydenta spada.
Meksyk
Meksyk zmierza gospodarczo w stronę stagflacji – czarnego scenariusza, którego wielu się obawia. W maju PKB tego kraju spadło o 0,3 proc., inflacja zaś wzrosła do poziomu 7,6 proc.
Jednak prezydent Andrés Manuel López Obrador bardziej przejmuje się innymi sprawami. Nie uczestniczył w niedawnym Szczycie Ameryk w Los Angeles, by wziąć udział w proteście przeciwko wykluczeniu Kuby, Wenezueli i Nikaragui. Oprócz tego chce koniecznie przeprowadzić reformę prawa wyborczego, podporządkowując władzę wykonawczą organowi odpowiedzialnemu za zapewnienie uczciwych wyborów.
Meksyk zmaga się z przestępczością zorganizowaną. Niedawno w kościele w Chihuahua zamordowano przewodnika i dwóch kanadyjskich księży.
Salwador
Nayib Bukele jest młodym prezydentem, ale już teraz niektórzy nazywają go „dyktatorem tysiąclecia”, ponieważ atakuje niezawisłe sądownictwo i władzę ustawodawczą.
Jednocześnie Bukele zaskoczył wszystkich ustaleniem bitcoina jako powszechnie akceptowanej waluty, a także przeznaczeniem na jej zakup sporych środków publicznych. Jednak obecne załamanie rynku kryptowalut wpędziło kraj w nie lada kłopoty.
W czasie swojej kampanii wyborczej Bukele obiecywał walkę z przestępczością, jednak działalność gangów w jego kraju narasta i skutkuje dużym wzrostem zabójstw.
Brazylia
Brazylię czekają jesienią kolejne wybory prezydenckie, które mogą przywrócić na urząd prezydenta Luiza Inácio Lulę da Silvę. Obecnie rządzi tam Jair Bolsonaro, ale poparcie dla niego spada.
Ostatnio dwóch ministrów z rządu Bolsonaro aresztowano pod zarzutem korupcji. Aktualny prezydent próbuje poprawić swoją reputację i zwiększyć swoje szanse na reelekcję, jednak inflacja w kraju wyniosła już 11,7 proc.
