Negocjowana z USA dwustronna umowa o współpracy obronnej oznacza, że amerykańska armia będzie, „w jakiejś formie” obecna na terytorium Finlandii – potwierdził w czwartek prezydent Sauli Niinisto. Według prasy siły powietrzne Stanów Zjednoczonych będą stacjonować w Rovaniemi, za kołem podbiegunowym.
W ramach negocjowanej dwustronnej fińsko-amerykańskiej umowy DCA (ang. Defence Cooperation Agreement), określane są warunki obecności wojsk USA na terytorium Finlandii, np. w związku z manewrami wojskowymi czy też magazynowaniem amunicji i broni. Żadne z uzgodnień jeszcze nie zostały podane oficjalnie do publicznej wiadomości. Prawdopodobnie – twierdzą eksperci – siły zbrojne USA mogłyby otrzymać do dyspozycji jedno z fińskich lotnisk i port morski.
„Czy naprawdę każdy kraj europejski chciałby wypełnić swoje zobowiązanie w sytuacji, która jest zaskoczeniem dla wszystkich, na którą nikt się nie przygotował” – mówił Niinisto w Helsinkach podczas spotkania stowarzyszenia dziennikarzy politycznych. Odniósł się przy tym do europejskich zdolności obronnych i wojny na Ukrainie.
Według dziennika „Iltalehti” w Finlandii siłom powietrznym USA udostępnione zostanie lotnisko i infrastruktura za kołem podbiegunowym, z której korzysta na co dzień lapońska eskadra myśliwców F/A-18 Hornet. W bazie w Rovaniemi przyjęte zostaną też pierwsze z 64 zakupionych przez Finlandię nowych myśliwców F-35, które od 2026 r. będą sukcesywnie zastępować wysłużone Hornety.
Umowa DCA oznacza w praktyce ustanowienie amerykańskich baz i stałą lub rotacyjną obecność wojsk amerykańskich – pisze „IL”, wskazując, że atak na Finlandię byłby wówczas atakiem na USA. Dziennik przypomniał przy tym lipcową historyczną wizytę prezydenta Joe Bidena w Helsinkach i słowa amerykańskiego przywódcy, że Stany Zjednoczone zobowiązują się bronić każdego centymetra terytorium Sojuszu, w tym terytorium Finlandii.
Fińsko-amerykańska umowa o współpracy obronnej zaczęła być omawiana między krajami zanim Finlandia zdecydowała wiosną 2022 r. o przystąpieniu – w reakcji na rosyjski atak na Ukrainę – do NATO.
Negocjacje w sprawie DCA mają zostać zakończone na początku przyszłego roku, a następnie umowa trafi do zatwierdzenia przez fiński parlament (Eduskunta).
Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)
pmo/ mal/