Powodem wyjazdu jest uczestnictwo w uroczystych obchodach 85. rocznicy zwycięskiej bitwy z udziałem połączonych sił radzieckich i mongolskich nad Japonią. Wygrana bitwa nad rzeką Chałchin-Goł ma historyczne znaczenie dla obu państw. Jako świadectwo sojuszu militarnego. Jeszcze w czwartek 29 sierpnia Władimir Putin wysłał z tej okazji prezydentowi Mongolii telegram gratulacyjny.
Jak informuje rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow, wizyta rosyjskiego przywódcy w Mongolii ma posłużyć dalszemu pogłębieniu, jak to ujął, „kompleksowego partnerstwa strategicznego” obu państw. Putin ma się tam spotkać m.in. z prezydentemUchnaagijnem Churelsuchem, przewodniczącym parlamentu Dashzegviinem Amarbayasgalanem,a także premierem Luvsannamsrainem Oyun-Erdene.
Czego dotyczą zarzuty wobec Putina
W kontekście oskarżeń, które Międzynarodowy Trybunał Karny formułuje wobec Putina, przypomnijmy, że mowa o nielegalnej deportacji ludności cywilnej, w tym dzieci z okupowanych przez Rosję terenów Ukrainy – Kreml milczy. W związku z planowaną wizytą brak w przestrzeni publicznej oficjalnego stanowiska w związku z ryzykiem potencjalnego aresztowania Putina z uwagi na fakt, że Mongolia ratyfikowała Statut Rzymski.
Podobne ryzyko wiąże się z planowaną na 1 października wizytą Putina w Meksyku. Także to państwo jest stroną Statutu Rzymskiego, z czego wprost wynika powinność respektowania międzynarodowego nakazu aresztowania wystawionego przez MTK. Tymczasem prezydent Andres Manuel Lopez Obrador w odpowiedzi na apel ambasady Ukrainy o aresztowanie przywódcy Rosji, o ile ten ostatni przybędzie na ceremonię zaprzysiężenia meksykańskiej prezydent-elekt Claudii Sheinbaum, stwierdził podczas specjalnie zwołanej konferencji prasowej; „Nie możemy tego zrobić. To nie należy do nas”.
Co postanowi Meksyk?
Tymczasem Komisja Europejska zaapelowała do rządu meksykańskiego o aresztowanie Władimira Putina, gdyby miał on uczestniczyć w zaprzysiężeniu prezydent-elekt Claudii Sheinbaum.
Jeszcze w czwartek 8 sierpnia Rzecznik Komisji do spraw zagranicznych Peter Stano, stwierdził, że członkostwo Meksyku w Międzynarodowym Trybunale Karnym (MTK) zobowiązuje ten kraj do aresztowania Władimira Putina, gdyby ten przyjął zaproszenie do udziału w uroczystościach przewidzianych w Meksyku na 1 października 2024 roku.
„Meksyk pozostaje państwem-stroną MTK od roku 2005, wraz z wynikającymi stąd zobowiązaniami natury prawnej. Dlatego wierzymy, że Meksyk wypełni swoje zobowiązania wynikające z członkostwa MTK” – mówił Stano. Przypomniał także o uczestnictwie Meksyku w szczycie pokojowym, który odbył się w Szwajcarii, w czerwcu tego roku. Wtedy „zgodnie stwierdzono, że Rosja musi zakończyć wojnę przeciwko Ukrainie”, oraz że „w kolejnych głosowaniach w ONZ Meksyk dołączył do tej części społeczności międzynarodowej, która potępiła rosyjską agresję i wezwano Rosję do jej zaprzestania”.
Wszystkie 27 państw członkowskich UE przystąpiło do członkostwa w haskim Trybunale. Ani Rosja, ani Ukraina nie jest członkiem MTK, ale ta druga przyznała Trybunałowi jurysdykcję do prowadzenia dochodzeń i ścigania przestępstw popełnionych w tym kraju, począwszy od listopada 2013 roku. Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze wydał nakaz aresztowania Putina w marcu 2023 r., oskarżając prezydenta Rosji o zbrodnie wojenne, a w tym o nielegalną deportację dzieci z Ukrainy do Rosji, po inwazji Moskwy na pełną skalę w lutym 2022 roku.