Wioska Castrillo Mota de Judíos (Obóz na Wzgórzu Żydów) w pobliżu Burgos, w północnej Hiszpanii, która zmieniła nazwę z Castrillo Matajudíos (Obóz Zabij Żydów) po referendum w 2014 r., została zalana graffiti, groźbami i obelgami umieszczanymi na ratuszu, znakach drogowych i wciąż budowanym sefardyjskim centrum pamięci.
Autorzy antysemickiej nagonki chwalili katolickich monarchów, którzy wypędzili Żydów z Hiszpanii w 1492 r. i nazywali Tomása de Torquemadę, niesławnego wielkiego inkwizytora, „towarzyszem”. W stronę burmistrza Lorenzo Rodrígueza skierowano również zarzuty o „zaprzedanie się Żydom-mordercom”.
„Tchórzliwy, brutalny, nietolerancyjny, nikczemny”
„The Times” przypomina, że Torquemada popierał wypędzenia żydowskich obywateli w Hiszpanii i był odpowiedzialny za torturowanie i spalenie na stosie tysięcy ludzi oskarżonych o herezję. Jedno z graffiti zawierało również frazę „Juden Raus”, co po niemiecku oznacza „Żydzi precz”.
Rodríguez zgłosił ten atak na policję, nazywając go „tchórzliwym, brutalnym, nietolerancyjnym i nikczemnym, bezpośrednią obrazą demokracji, idei oraz indywidualnej i zbiorowej wolności narodu”. Dodał, że „nie przeszkodzi to w dalszej pracy na rzecz ludzi, sąsiadów i kultury przeszłości, która ukształtowała naszą teraźniejszość”.
Federacja Gmin Żydowskich w Hiszpanii wystosowała komunikat, że atak i groźby zawarte w graffiti są „nie do przyjęcia i podkreślają niebezpieczeństwo ideologii, które doprowadziły Europę do katastrofy”.
Błędna interpretacja nazwy „mata”
Wioska licząca około 50 mieszkańców poparła wniosek o zmianę nazwy zaproponowany przez Rodrígueza w 2014 r., 29 głosami za i 19 przeciw. Zmiana została zatwierdzona przez regionalny rząd Kastylia i León rok później.
Co ciekawe, dokumenty pokazują, że pierwotna nazwa wioski to Castrillo Mota de Judíos (Obóz na Wzgórzu Żydów), a nazwa Castrillo Matajudíos (Obóz Zabij Żydów) pojawiła się w roku 1627.
Naukowcy uważają, że wioska otrzymała swoją nazwę od żydowskich mieszkańców, którzy przeszli na katolicyzm i chcieli szczególnie podkreślić wyrzeczenie się judaizmu, aby przekonać hiszpańskie władze o swojej lojalności. Inni podejrzewają, że zmiana mogła być wynikiem pomyłki pisarskiej, polegającej na pomyleniu słowa „mota” (wzgórze) z „mata” (zabić), lub błędnej interpretacji nazwy „mata”, która może również oznaczać zagajnik lub grupę drzew – czytamy w „The Times”.
Pogromca Maurów pozostanie na mapie
Dziennik przypomina również, że Hiszpania ma także starożytne południowo-wschodnie miasto o nazwie Valle de Matamoros, co tłumaczy się jako Dolina Zabić Muzułmanów.
Władze miasta mówią, że nie ma planów zmiany nazwy. Matamoros, co oznacza Pogromca Maurów, jest również nazwiskiem w Hiszpanii, czasami dołączanym do patrona miasta – św. Jakuba, jako Santiago Matamoros.
