Przedmiotem inauguracyjnego posiedzenia w formule online z udziałem zainteresowanych stron: przedstawicieli resortu, Krajowej Administracji Skarbowej, producentów branżowych i doradców, był rynek wyrobów tytoniowych, e-papierosów oraz tzw. wyrobów nowatorskich. Jak wyjaśnił wiceminister finansów Jan Sarnowski formuła dialogu administracji z biznesem sprawdzona przy okazji funkcjonującego od 2018 roku Forum Cen Transferowych, sprawdziła się i zyskała aprobatę organizacji branżowych.
W ramach Forum powołano 4 grupy robocze. Wypracowane w toku prac grup rekomendacje będą zaprezentowane na kolejnym posiedzeniu Forum i mogą stanowić podstawę do przygotowania stanowiska resortu dla Komisji Europejskiej w związku z planowana rewizją dyrektywy dotyczącej opodatkowania wyrobów tytoniowych, w zakresie wydawania interpretacji ogólnych, objaśnień podatkowych lub w ramach prac legislacyjnych.
Zgłoszenie uczestnictwa do grup roboczych odbywało się na zasadzie dobrowolności, z zastrzeżeniem liczby reprezentantów jednego podmiotu do jednej osoby,
Pytania i brak odpowiedzi
Tymczasem z licznych sygnałów, jakie napłynęły do redakcji wynika, że zanim rozpoczęto prace merytoryczne grup, wątpliwości wzbudził skład powołanych grup roboczych, a zwłaszcza reprezentatywność i tryb wyłaniania. Przypomnijmy, że założeniem Ministerstwa Finansów było zgłoszenie maksimum jednej osoby do grupy roboczej przez jeden podmiot, Tyle teoria.
W praktyce okazało się, że skutkiem nieustalonych jeszcze przyczyn, sam proces rejestracji był dla wielu aplikujących niedostępny, a w efekcie czego, lista wyłonionych tą drogą członków grup roboczych Forum budzi wątpliwości co do składu, trybu i podstaw wyłaniania, wreszcie kompetencji i reprezentatywności.
W tym stanie rzeczy, we wtorek zwróciliśmy się do resortu za pośrednictwem biura pasowego z poprzedzonymi zdaniem wyjaśniającym, następującym pismem:
„W związku z wyłonieniem członków Grup Roboczych w ramach Forum akcyzowego oraz głosami oburzenia przedstawicieli polskich małych i średnich firm, którzy uważają, że grupy zostały przejęte przez duże tytoniowe korporacje i ich lobbystów, zwracamy się z prośbą o:
- udostępnienie listy członków każdej z grup roboczych utworzonych w ramach Forum Akcyzowego oraz wskazanie, które podmioty reprezentują te osoby. Udostępnienie listy członków grup roboczych, jak również wskazanie reprezentowanych przez nich podmiotów jest praktyką stosowaną już np. w ramach cieszącego się uznaniem przedsiębiorców prac Forum Cen Transferowych;
- udostępnienie zestawienia czasu rejestracji przez poszczególne osoby z podaniem godziny, minuty i sekundy;
- dlaczego dane członków grup roboczych, informacje o nich oraz reprezentowanych przez te osoby podmiotów nie zostały podane do publicznej wiadomości na stronie MF?;
- informację czy Przewodniczący Forum lub upoważnione przez nich osoby weryfikowały prawdziwość danych podanych w procesie rejestracji do grup roboczych?”.
Do chwili publikacji tego tekstu nasze pytania pozostają bez odpowiedzi.
Jak podkreślają, nasi informatorzy reprezentujący polskich przedsiębiorców, ich zdziwienie budzi fakt, że wobec dotychczasowej dobrej współpracy z resortem finansów, w tym w ramach wcześniej powoływanych Forów doszło do zaskakująco nieprzejrzystej sytuacji, a brak wiarygodnych wyjaśnień pozwala przypuszczać, że zastosowana tym razem procedura wyłaniania reprezentacji zainteresowanych środowisk doprowadziła do ataku hackerskiego.
Jak bowiem inaczej interpretować fakt, że od chwili uruchomienia systemu tzw. okna dostępowe liczba wolnych miejsc w grupach wyczerpała się w kilka sekund?. Konia z rzędem temu, kto w takim czasie wstukał odpowiednią liczbę rekordów. W przypadku aukcji internetowych owej czynności dokonują automatycznie generowane skrypty, ale w opisanym przypadku nie powinno to mieć zastosowania.
W efekcie – w opinii naszych informatorów – skład czterech, dziesięcioosobowych Zespołów Roboczych wyłonionych w drodze procedury wyboru jest całkowicie niereprezentatywny. Co więcej, wszystkie zespoły obsadzili reprezentanci jednego tylko środowiska.
Zdaniem Piotra Zielińskiego i Krystiana Kozakiewicza odpowiednio – Prezesa i członka Stowarzyszenia Vaping Association Polska – żadne z dwóch stowarzyszeń branżowych reprezentujących małych i średnich przedsiębiorców nie zdołało o godzinie 15:01 zarejestrować bodaj jednego ze swoich przedstawicieli! W efekcie przy „stoliku” poświęconym papierosom elektronicznym zasiadają przedstawiciele jednego z koncernów tytoniowych (2 os.), jednej z kancelarii prawnych 2 (os.), przedstawiciel stowarzyszenia Law4Growth, które prezentowalo ostatnio raport zbieżny ze stanowiskiem ww. koncernu tytoniowego, ale zabrakło przedstawicieli polskich MŚP z ww organizacji Złamanie zasad pracy grup roboczych, gdzie jeden podmiot miał być reprezentowany przez 1 osobę, miało miejsce także w innych grupach. W grupie ds. tradycyjnych wyrobów tytoniowych zasiada członek zarządu British American Tobacco Pan Piotr Stefaniak oraz doradca podatkowy Pan Szymon Parulski. Ten ostatni na posiedzeniu inauguracyjnym Forum Akcyzowego 29 czerwca br. przedstawiał się jako pełnomocnik British American Tobacco, wczoraj zaś, odpowiadając na zarzut złamania regulaminu, poinformował, że British American Tobacco cofnęło mu pełnomocnictwo i reprezentuje on samego siebie! Mamy także dwóch pracowników kancelarii prawnej CRIDO Panią Agnieszkę Kisielewską oraz jej podwładnego Pana Jana Zimnickiego. Pani Kisielewska dziwnym zbiegiem okoliczności została od lipca br. ekspertką BCC więc nie reprezentuje CRIDO. Formalnie więc wszystko wydaje się w porządku ale czy etycznie? Oczywiście członkiem BCC także jest koncern British American Tobacco.
Wracając jednak do braku reprezentacji polskich MŚP, z myślą o dokonaniu weryfikacji procedury i składu wyłonionych w jej efekcie Zespołów Roboczych nasi rozmówcy zwrócili się do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Wprawdzie Adam Abramowicz przebywa na urlopie, ale Jego Urząd działa, poza tym nowoczesne środki łączności zapewniają cyfrowe kanały komunikacji w każdym miejscu i o każdej porze. Milisekundowy tryb rejestracji zdaje się dowodzić, że e-administracja osiągnęła sprawność BIG-techów, ale wydaje się, że w tym przypadku zgoła nie o to chodziło. Biuro Rzecznika MŚP uznało za uzasadnione protesty polskich firm i oboecało interweniować u Ministra Finansów wnioskując o otwarcie grup dla wszystkich zainteresowanych. Na razie apel Rzecznika MŚP pozostał bez efektów.
W tle są poważne pieniądze dla budżetu państwa, tu zatem nie ma miejsca na nierzetelność, czy choćby cień podejrzeń o brak transparentności.
Reprezentujący Konfederację Lewiatan Przemysław Pruszyński – doradca podatkowy, który brał udział w pierwszym spotkaniu, mającym charakter otwarty, również nie zdołał się zarejestrować, w efekcie czego kolejny podmiot pozbawiono prawa głosu. Nie wydaje się możliwym, by minister wydając zarządzenie precyzujące zadania Forum Akcyzowego, jego skład i tryb wyłaniania był świadom, do czego to w efekcie doprowadzi, no właśnie – jak zdefiniować zaistniałą sytuację?
Wczoraj z udziału w pracach grup roboczych zrezygnowali przedstawiciele Philip Morris Polska. W odczytanym oświadczeniu, przedstawiciel Philip Morris, uzasadnił decyzję firmy o wyjściu z grup wielokrotnym łamaniem Zarządzenia Ministra Finansów określającym zasady działania Forum co skutkuje brakiem reprezentacji różnych środowisk. Np. w grupie roboczej ds. wyrobów nowatorskich i innych alternatyw, poza jednym przedstawicielem Philip Morris sprzedającego w Polsce wyroby nowatorskie, nie ma reprezentantów żadnej z firm, która takie wyroby w Polsce by sprzedawała. Jest natomiast wspólnik wyżej wspomnianego Szymona Parulskiego, doradca podatkowy Wojciech Krok, który w tej grupie reprezentuje Imperial Tobacco Polska, przedstawiciel Japan Tobacco oraz 7 przedstawicieli kancelarii prawnych, stowarzyszeń, którzy dziwnym trafem się w tej grupie znaleźli.
Stara rzymska zasada mówi, że szukając sprawcy, trzeba odpowiedzieć na pytanie: Cui bono? Czyja korzyść? Skoro bowiem mimo różnych szyldów skład personalny in corpore odpowiada interesom koncernów tytoniowych, to coś jest na rzeczy.
„Po owocach poznacie ich” … napisane jest w Piśmie, warto więc przypomnieć, że rzecz dotyczy także wpływów do budżetu – rzędu nawet 3 miliardów złotych. Czekamy zatem na wyjaśnienie Ministerstwa Finansów.