fbpx
21 kwietnia, 2025
Szukaj
Close this search box.

"Każdy rząd pozbawiony krytyki jest skazany na popełnianie błędów"

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa

Maciej Małek
Maciej Małek

Nowy Świat 24 | Redakcja

Boże Ciało to jedno z głównych świąt obchodzonych w kościele katolickim przypadające zwyczajowo na czwartek, którego to dnia zgodnie z tradycją ewangeliczną Jezus po raz pierwszy dokonał przemiany chleba i wina w swoje Ciało i Krew.

Dogmat o transsubstancjacji przyjęto na Soborze Laterańskim IV w roku 1215. Bezpośrednim powodem ustanowienia święta były objawienia przeoryszy Zgromadzenia Augustianek z Mont Cornillon opodal Liege, co wedle źródeł historycznych nastąpiło w roku 1207. Z kolei w roku 1245 wedle tradycji hagiograficznej św. Juliannie ukazał się Chrystus, domagając się ustanowienia święta Eucharystii w pierwszy czwartek po święcie Trójcy Przenajświętszej. Po tych wydarzeniach biskup Robert ustanowił w 1246 święto Bożego Ciała najpierw dla diecezji Legie oraz jako pierwszy poprowadził uroczystą procesję ulicami miasta. Jak trudne bywają początki, najlepiej świadczy fakt, że Juliannę pomawiano o herezję. Dopiero cud eucharystyczny, jaki miał miejsce we włoskiej Bolsenie w 1263 roku, kiedy podczas jednej z mszy, z konsekrowanej hostii miały spadać na leżący na ołtarzu korporał krople krwi w trakcie przemienienia, papież Urban IV uznał ostatecznie Boże Ciało za święto ogólnokościelne.

Na mocy bulli z 11 sierpnia 1264 roku zatytułowanej Transiturus de hoc Mundo przypomnianej przez papieża Klemensa V w roku 1314, a ostatecznie zatwierdzonej przez papieża Jana XXII przez włączenie bulli Urbana IV do zbioru praw kanonicznych tzw. Klementyn, tego dnia udzielane jest błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem.

W Polsce jako pierwszy święto Bożego Ciała wprowadził krakowski biskup Nankier na terenie podległej Mu diecezji w roku 1320. Natomiast w sto lat później – w roku 1420 Synod Gnieźnieński uznał Boże Ciało za święto obowiązujące wszystkie polskie diecezje. Począwszy od wieku XVI w Kościele, odbywa się czterdziestogodzinna adoracja Najświętszego sakramentu, zapoczątkowana przez św. Karola Boromeusza w roku 1520 w Mediolanie. W tym czasie procesje odprawiano już w Anglii, Niemczech, Francji, Włoszech i Polsce. Uroczystość Bożego Ciała łączono z procesją błagalną o odwrócenie nieszczęść i dobrą pogodę, stąd przy czterech ołtarzach śpiewano teksty ewangelii i udzielano uroczystego błogosławieństwa.

W Polsce zwyczaj ten za sprawą „Rytuału Piotrkowskiego” w roku 1631 stał się powszechny. Od czasów rozbiorów udział w procesji łączył się w świadomości wiernych z manifestacją przynależności narodowej, a po II wojnie manifestował przywiązanie do wiary i jedność Narodu z Kościołem. Regionalne zwyczaje kultywują święcenie ziół splecionych w wianki, które obok znaczenia symbolicznego miało w przeszłości znaczenie praktyczne, polegające na okadzaniu dymem ususzonych ziół, obejścia i inwentarza. W niektórych regionach zachował się zwyczaj zbierania gałązek z ołtarzy, które zatknięte w rogach pól miały ochronić przed uderzeniami piorunów. Dzisiaj mogą wywoływać uśmiech, ale stanowiły przez wieki żywe świadectwo wiary w moc Bożej Opatrzności, tak bardzo nam potrzebnej dzisiaj i każdego dnia.

Przeczytaj także:

NAJNOWSZE: