Amerykańskie władze rozpoczęły dochodzenie w sprawie będącego częścią i kontrolującego 1,2 proc. ich aktywów. Osoby zaznajomione ze sprawą poinformowały, że przyczyną wszczęcia dochodzenia była wypowiedź byłej szefowej działu zrównoważonego rozwoju DWS Group, która przyznała się do zawyżania zakresów stosowania kryteriów zrównoważonego inwestowania w zarządzaniu swoimi aktywami.
Sprawa jest jeszcze na wczesnym etapie, a prowadzą ją wspólnie prokuratorzy federalni oraz. Sprawę nagłośnił wcześniej „The Wall Street Journal”, który dotarł do dokumentów oraz wypowiedzi byłej szefowej do spraw zrównoważonego rozwoju – wynikało z nich, że firma zarządzająca aktywami o wartości 1 biliona dolarów miała problemy wynikające z przyjętej przez nią strategii inwestowania przyjaznej środowisku i społeczeństwu, w związku z czym manipulowała kryteriami, by przedstawiać swoim inwestorom bardziej zachęcające wyniki.
Zarówno rzecznik prowadzącego dochodzenie prokuratora USA na Brooklynie, jak i rzecznik Komisji Papierów Wartościowych i Giełd odmówili komentarzy w tej sprawie. Milczy na ten temat także druga strona dochodzenia – rzecznik Deutsche Bank odmówił komentarza, natomiast rzecznik grupy DWS powiedział jedynie, że firma nie odpowie na pytania związane z trwającymi procesami sądowymi i kwestiami regulacyjnymi.
Deutsche Bank ma większość udziałów w DWS Group, dlatego to dochodzenie jest dla niego porażką wizerunkową. Wiadomo, że już wcześniej bank zawarł kilka ugód z władzami, aby pokazać inwestorom, że zażegnał kryzys prawny. Chodziło między innymi o inne rządowe dochodzenie w sprawie oszustw towarowych oraz łapówkarstwa w celu pozyskania klientów. Bank zawarł wtedy tak zwaną umowę o odroczeniu ścigania, która polega na tym, że oskarżenia nie zostaną postawione, jeśli przez kolejne trzy lata firma będzie przestrzegała postawionych wymogów, między innymi podejmowała współpracę przy dochodzeniach. Podpisanie tej umowy w styczniu tego roku kosztowało Deutsche Bank także 130 mln dolarów.
W obecnej sprawie amerykańscy prokuratorzy badają przede wszystkim oferowane przez menedżerów grupy DWS produkty związane z walką ze zmianami klimatycznymi, zaangażowane w kwestie społeczne oraz związane z ładem korporacyjnym. Amerykańska komisja powołała też specjalną grupę zadaniową, która od początku roku wyszukuje oświadczenia ESG (zawierających pozafinansowe ratingi przedsiębiorstw) mogące wprowadzać w błąd, a składane przez spółki publiczne lub doradców inwestycyjnych.
Według „The Wall Street Journal” DWS miało przekonywać inwestorów, że ESG są dla nich centralnym punktem odniesienia, a osiągane przez nich standardy ekologiczne i społeczne są wyższe niż średnia w branży. Tymczasem była szefowa do spraw zrównoważonego rozwoju twierdzi, że strategie ESG są dla DWS trudne nie tylko do wdrożenia, ale często nawet do określenia, na poparcie czego przytacza wewnętrzne maile i prezentacje.
Z opublikowanego w marcu przez DWS raportu rocznego za rok 2020 wynika, że ponad połowa z wartych 900 mld dolarów aktywów została zainwestowania na podstawie systemu oceniającego spółki pod względem kryteriów ESG. Jednak wewnętrzny audyt z lutego wykazał, że faktycznie wskaźniki ESG były stosowane jedynie przez ułamek platformy inwestycyjnej. Okazało się też, że kluczowe klasy aktywów DWS nie miały kwantyfikowalnej lub weryfikowalnej integracji ESG.
Desiree Fixler, ówczesna szefowa do spraw zrównoważonego rozwoju DWS, powiedziała „The Wall Street Journal”, że jej zdaniem DWS przeceniło swoje możliwości w zakresie ESG i świadomie przedstawiło nieprawdziwe osiągnięcia.
Rzecznik prasowy DWS odpowiedział, że informacje z raportu rocznego są poprawne, a dochodzenie zrealizowane przez zewnętrzną firmę nie ujawniło żadnych nieprawidłowości ani potwierdzenia zarzutów stawianych przez Fixler. Mało tego, zdaniem rzecznika standardy definiowania aktywów ESG w DWS ciągle ewoluują, a na rynku postrzegane są jako dość konserwatywne w zestawieniu z konkurencją.
Rynek ESG mocno ostatnio urósł. Według „Morningstar” w drugim kwartale 2021 r. aktywa w światowych funduszach ESG przekroczyły sumę 2 bln dolarów, czyli wzrosły trzykrotnie w ciągu ostatnich trzech lat. Oznacza to jednak, że coraz częściej mogą pojawiać się wymogi ujawnienia kryteriów stosowanych przy wyborze tego typu inwestycji.
Fundusze ESG mają z jednej strony dostarczać przychodów inwestorom, z drugiej gwarantować im poczucie przyczyniania się do bardziej zrównoważonego rozwoju i budowania sprawiedliwego świata. Zainteresowanie, jakim cieszą się inwestycje ESG, sprawia, że firmy bardzo chętnie klasyfikują swoje oferty właśnie w ten sposób, czasem naciągając definicje czy twierdzenia to umożliwiające.