31 sierpnia mianowano specjalnego wysłannika Ministerstwa Spraw Zagranicznych do spraw dyplomacji publicznej w Afryce. Urząd ten objęła Anne-Sophie Avé, była ambasador w Ghanie, w latach 2018-2022.
Funkcję utworzono w 2019 roku jako odpowiedź na rosyjskie działania na kontynencie afrykańskim. Początkowo zadania wysłannika nie były jasno określone, obecnie można je ogólnie opisać jako nadzorowanie „strategicznej” komunikacji Francji w Afryce.
W przeciwieństwie do poprzedniczki misję Avé, zatwierdził bezpośrednio prezydent Francji Emmanuel Macron. Związane z tym kwestie przedyskutowano w maju podczas Rady Obrony w Pałacu Elizejskim. Wprawdzie nowa wysłanniczka będzie miała więcej obowiązków, ale równocześnie też ponad dwa razy więcej pracowników pod sobą. Dodatkowo do grupy przydzielono prefekta – byłego żołnierza z Akademii Wojskowej Saint Cyr. Dzięki temu nabierze ona międzyresortowego charakteru.
Anne-Sophie Avé jest dość nietypowym wysłannikiem, ponieważ nie wywodzi się z korpusu dyplomatycznego. Zaczynała jako cywilny administrator w Ministerstwie Sił Zbrojnych w czasach, gdy kierował nim Jean-Yves Le Drian. Do jego biura dołączyła w 2012 roku jako doradca społeczny, a 4 lata później przejęła dział zasobów ludzkich ministerstwa i kierowała nim do 2018 roku. Niewątpliwym jej atutem będzie doświadczenie związane z obronnością i wojskiem. Jako ambasador w Ghanie dobrze radziła sobie w kontaktach z lokalnymi mediami, jak i tamtejszą ludnością, a aktywnością w mediach społecznościowych wspiera budowanie pozytywnego wizerunku.
Przeczytaj także:
- Rosja gra Afryką
- Problemem jest Rosja, nie sam Putin
- Rosyjscy najemnicy Wagnera kontrolują migrację w regionie Sahelu
- UE/ Wizyta Ławrowa w Afryce niepokoi unijnych dyplomatów; liczą na działania Komisji Europejskiej
Nowy poddyrektorat ds. monitorowania i strategii komunikacji Afryki i Oceanu Indyjskiego (DAOI) będzie miał za zadanie ścisłą współpracę z jednostką ds. komunikacji i mediów (DCP). Dyrektor DCP, Anne-Claire Legendre, nalegała na zmianę struktury dyrekcji, co weszło w życie 1 września. Plany obejmują także wprowadzenie trzeciej poddyrekcji PR i komunikacji. Jej zadania będą się koncentrować na monitorowaniu i strategii związanej ze śledzeniem polityki międzynarodowej we wszystkich mediach, prowadzeniu sieci kont dyplomatycznych i konsularnych oraz obsłudze informacji. Dzięki temu DCP zamierza odgrywać główną rolę w tworzeniu kontrnarracji będącej odpowiedzią na wojnę Rosji z Ukrainą i zwiększających się wpływów Moskwy w Afryce. Zaapelował też o to do francuskiego rządu korpus dyplomatyczny Ukrainy.
Spotkania zaplanowane na kilka najbliższych tygodni mają określić skład i najważniejsze zadania nowej struktury. Nie ma jeszcze pewności, w jaki sposób będzie ona współpracować z nowym ambasadorem ds. dyplomacji publicznej.
Anne-Claire Legendre zmotywowała DCP do aktywniejszej walki o wpływy na Czarnym Lądzie. Zaangażowane jest w to również kilka prywatnych firm. Należy do nich Concerto, przedsiębiorstwo specjalizujące się w kwestiach publicznych i komunikacji strategicznej, któremu przewodzi François Hurstel.
Concerto współpracuje z kilkoma prywatnymi grupami na kontynencie afrykańskim. Prowadziło też międzynarodowe kampanie komunikacyjne kongijskiego polityka opozycyjnego Moise Katumbi, byłego premiera Gwinei Cellou Dalein Diallo oraz prezydenta Madagaskaru Andry Rajoelina.
Kontrakt z DCP firma wygrała, pokonując w przetargu dwóch konkurentów, w tym Public Affairs Africa. Od tego momentu paryska agencja zajmuje się promowaniem działań francuskiej dyplomacji na kontynencie, np. wspierając Ministerstwo Spraw Zagranicznych w trakcie majowego Dnia Afryki oraz COP15 w Abidżanie.
Kontrakt Concerto obejmuje jedynie wywieranie wpływu bez operacji „kontrnarracyjnych”. Mimo to istnieją rozbieżności w postrzeganiu prywatnych dostawców przez DAOI i DCP, zwłaszcza w przypadku misji uznawanych za szczególnie wrażliwe. Kontrakt jest też kontrowersyjny dla innych paryskich firm próbujących wejść na ten niszowy rynek. Niektóre są bardzo zainteresowane sukcesem pierwszych misji nowej jednostki walki informacyjnej działającej w ramach struktur DCP.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych może liczyć na pomoc Ministerstwa Sił Zbrojnych, które także zamierza utworzyć nowatorską jednostkę „wojny informacyjnej”. Jej kierownikiem zostanie Pascal Ianni pracujący wcześniej jako rzecznik szefa sztabu obrony w latach 2021-2022. Jest on dobrze zorientowany w kwestiach wpływu.
Szef sztabu obrony Thierry Burkhard, wcześniej również będący doradcą ds. komunikacji w sztabie połączonym, uważa utworzenie takiej grupy zadaniowej za priorytet. Od początku roku pracował nad tym pomysłem w siedzibie Ministerstwa Sił Zbrojnych w Balard. Jednostka miała się zajmować przede wszystkim rosyjską ofensywą w Ukrainie, jednak głównym tematem stała się Afryka Środkowa i Sahel. Rosja stara się wywierać swój wpływ nie tylko tam, ale w całej francuskojęzycznej części kontynentu.
Do tej pory środki walki z dezinformacją francuskiego Ministerstwa Sił Zbrojnych były częściowo nadzorowane przez CIAE, czyli międzywojenne centrum działań na rzecz środowiska. Jednak centrum znane z wysłania specjalistów od „kontrpropagandy” do Republiki Środkowoafrykańskiej, nie osiągnęło najlepszych rezultatów.
