Wokół chrześcijaństwa w wariancie non-violance
Wśród posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w czerwcu 2024 należy budować koalicję otwartą na uaktualnianie dziedzictwa świętych Cyryla i Metodego. Nie szkodzi, jeżeli to będą posłowie reprezentujący w poszczególnych krajach partie opozycyjne; i oni dysponują funduszami wystarczającymi na studia, sympozja i publikacje, oraz na organizowanie wydarzeń kulturalnych czy ekumenicznych. W miękki sposób tu można doprowadzać do integracji wokół chrześcijaństwa w wariancie non-violance i tu budować linie współpracy oraz angażowania środowisk dotąd się nawzajem nie znających. Z czasem […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 8)
Czeskie stowarzyszenie Partrimonium Sancti Adalberti zorganizowało w Pradze od 11 do 13 czerwca 2022 konferencję zatytułowaną „Święty Wojciech i Europa Środkowa”. Zabierali tam głos przedstawiciele kilku krajów Europy Środkowej, a wśród nich również Dmitrij Rupel ze Słowenii, były minister spraw zagranicznych. Przypomniał on słowa Zbigniewa Brzezińskiego jeszcze z roku 1995: „Pustka pozostawiona przez ideologię komunistyczną nie została jeszcze wypełniona”. Zdaniem Rupela to jest aktualne po dziś dzień, […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 7)
Gdy w roku 1980 papież Jan Paweł II ustanawiał św. Cyryla i Metodego patronami Europy, dołączył ich do osoby św. Benedykta, już wcześniej ogłoszonego patronem Europy przez Pawła VI. To sprawia, że ci wszyscy trzej święci stanowią swoistą rodzinę, uzupełniając się swymi talentami oraz wzajemnie na siebie wskazując. Później, w roku 1999, ta rodzina powiększyła się jeszcze o trzy kobiety, też ustanowione patronkami Europy: św. Katarzynę ze Sieny, św. Brygidę Szwedzką oraz św. Teresę Benedyktę od Krzyża, […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 6)
O misji świętych Cyryla i Metodego pisze się jako o misji charytatywnej. W „Żywocie Metodego”, oryginalnym tekście staro-cerkiewno-słowiańskim napisanym nie później niż w kilkanaście lat po śmierci Apostoła Słowian, czytamy, w jakich słowach książę Rościsław zwrócił się do cesarza konstantynopolskiego z prośbą o przysłane misjonarzy: „My, Słowianie, ludzie prości, nie mamy nikogo, kto by nas ku prawdzie skierował i zrozumiale pouczył. Poślij nam więc, dobry władco, męża takiego, który nam wszelką […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 5)
Po upadku Państwa Wielkomorawskiego uczniowie św. Cyryla i Metodego w części udali się na południe, do Bułgarii i Macedonii, a w części do Czech, to jest tej części Państwa Wielkomorawskiego, dokąd nie dotarł najazd węgierski, a więc tu nic nie zakłócało trwania dotychczasowych instytucji. Czechy poddane były zwierzchnictwu cesarzy niemieckich i tu oficjalnym językiem liturgicznym była łacina. Jednak w jej cieniu nadal była sprawowana liturgia słowiańska, a, co najważniejsze, panował tu bardzo wysoki poziom religijności, czy też świadomości […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 4)
Fenomen Państwa Wielkomorawskiego pojawił się na mapie Europy jakby z przypadku, w związku z nagłym upadkiem Kaganatu Awarów. A bez Państwa Wielkomorawskiego nie doszłoby do misji św. Cyryla i Metodego. Aby zrozumieć, co się tu wydarzyło przed dwunastoma stuleciami, warto się odwołać do terminu „cywilizacja turańska”, w swoim czasie promowanego przez wybitnego polsko-czeskiego historyka, Feliksa Konecznego. Od tysiącleci Nizina Węgierska wypełniona była stepem i tym samym wabiła do siebie ludy stepowe, zajmujące się hodowlą […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 3)
Wśród historyków przez pewien czas toczyła się dyskusja, czy książę Mieszko, który w roku 966 dokonał chrztu Polski, był rdzennym mieszkańcem Wielkopolski, czy też przybyszem ze Skandynawii, na wzór tego, co się działo z władcami Rusi. Gdy prof. Przemysław Urbańczyk stara się wskazywać na potencjalne wątki wielkomorawskie mogące tłumaczyć sukces dynastii Piastów, to nie znajduje uznania w polskim świecie akademickim. Najwyraźniej bardzo nam się podoba perspektywa upodabniania do Skandynawii, gdzie jest […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 2)
To, jak w Europie szerzyło się chrześcijaństwo, ma do dziś wielki wpływ na sposoby myślenia, ludzkie zachowania oraz konstrukcje społeczno-polityczne. II Sobór Watykański orzekł: „Dobra nowina Chrystusowa (…) nieustannie oczyszcza i podnosi obyczaje ludów, skarby i przymioty ducha każdego ludu czy wieku, niejako użyźnia od wewnątrz bogactwami z wysoka, umacnia, uzupełnia i naprawia w Chrystusie” (KDK 58). Powyższe słowa świetnie odnoszą się do misji świętych Cyryla i Metodego prowadzonej na Morawach […]
W poszukiwaniu dziedzictwa cyrylo-metodiańskiego (cz. 1)
Wiele obecnych rzeczy da się lepiej zrozumieć wówczas, gdy spojrzy się na nie w perspektywie historycznej. Tak jest i z problemami w relacjach między Niemcami a ich bezpośrednimi sąsiadami od strony wschodniej. Tutaj sięgniemy do tego, jak w Europie szerzyło się chrześcijaństwo. W starożytności chrześcijańskiej nigdy nie występowało nawracanie na siłę na chrześcijaństwo. W obrębie państwa rzymskiego chrześcijaństwo rozprzestrzeniało się wyłącznie na zasadzie dobrowolnego wyboru, często wbrew temu że chrześcijan prześladowano. Również i po upadku Cesarstwa […]
